رابطه اسباب مادی با دعا | شرایط تحقق دعا چیست؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در ادامه مباحث معارفی خود در ماه مبارک رمضان با بیان این که دعا سبب سرعت طی مراتب کمال می شود، گفت: دعا تأثیر ویژه ای در پیشرفت انسان خواهد داشت.

وی افزود: دعا می تواند به صورت یک علت غیر مادی در پدیده های مادی اثر کند و سبب تسریع در روند کار شود، دعا می تواند بدون سبب مادی پدیده ای را به وجود آورد و جانشین علل مادی شود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: اگر دعا کردیم و خدا مستجاب کرد یعنی دعا می تواند جانشین یک سلسه علل مادی شود و نیازی به همه یا بعضی از آن ها نخواهد بود، حال سؤال می شود آیا می توانیم به جای هر نیازی که داریم فقط دعا کنیم؟

وی ادامه داد: اگر بنشنیم و برای رفع گرسنگی یا فرزنددار شدن خود دعا کنیم یعنی دعا حقیقی انجام نداده ایم چرا که حکمت الهی اقتضا کرده که اصل در عالم تحقق مسائل با اسباب عادی است، ممکن است به دلیل حکمتی بدون سبب هم شود اما اصل با اسباب عادی است.

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که اسباب در اختیار انسان است و می تواند استفاده کند، ابراز داشت: البته زحمت دارد و گاهی انسان تنبلی می کند که همین موضوع امتحانی برای این است که مشخص شود آیا انسان برای رسیدن به اهداف و خواسته های خود تلاش و کوشش می کند یا خیر.

وی عنوان کرد: دعا می تواند به صورت تسریع در تحقق پدیده، رفع مانع، تحقق شرط مؤثر باشد و گاهی هم ممکن است از کتم عدم پدیده ای به وجود آید اما این بدان معنا نیست که انسان همه نیازهای خود را به صورت اسباب غیر عادی درخواست و برطرف کند.

نماینده خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: به فرموده علامه طباطبایی "ادعونی" دو شرط دارد یکی این که دعا باشد و دیگری این که از خدا درخواست شود، گاهی درخواست لقلقه زبان می شود و دعا نیست که مستجاب شود، گاهی هم انسان می خواهد اما بر خلاف مشیت و حکمت خدا است که در واقع دعا محسوب نمی شود.

وی اضافه کرد: قرآن فرموده دعا کنید تا خدا مستجاب کند اما شرط تحقق دعا این است که حقیقتا دعا باشد ضمن این که انسان به غیر از خدا امیدی نداشته باشد، خداوند فرموده هرکس امیدی به غیر از من داشته باشد ناامید خواهد شد و ذلیل می شود و از قرب و فضل الهی دور خواهد شد اما از کسی از من بخواهد باب رحمتم باز است.

آیت الله مصباح یزدی تأکید کرد: دعا قطعا مؤثر است به شرطی که حقیقی باشد نه صوری، انسان باید بداند که خدا کار را درست می کند اما اسبابی قرار داده که وظیفه انسان استفاده از آن است، خداست که حاجت را برآورده می کند اما وظیفه ما استفاده از اسباب است.

وی افزود: اگر انسان مریض شود، دکتر می رود و دارو می خورد اما باید بداند که خدا مؤثر است و اوست که شفا می دهد، انجام وظیفه و استفاده از اسباب منافاتی با این که امید انسان به خدا باشد ندارد، نه تنها منافات ندارد بلکه وظیفه انسان استفاده از اسباب است.

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) اظهار داشت: انسان برای انجام تکالیف و قرار گرفتن در مسیر تکامل با اختیار  آفریده شده است و اگر تکلیف برداشته شود باب اختیار بسته می شود.